Ośmioraka Ścieżka jest jedną z najpopularniejszych z nauk Buddy, przedstawiającą praktyczną drogę do wyzwolenia od cierpienia i osiągnięcia Nibbany. Określana jest mianem "ścieżki środka", unikającej skrajności ascetyzmu i hedonizmu. Każdy z ośmiu członów ścieżki zaczyna się od słowa "właściwy" (sammā), co wskazuje na ich normatywny charakter w praktyce buddyjskiej. Rozwój tych ośmiu aspektów charakteru, umysłu i wiedzy jest porównywany do rozwoju umiejętności, gdzie istnieje właściwy i niewłaściwy sposób postępowania.
Właściwe zrozumienie (sammā-diṭṭhi)
Jest to pierwszy krok na ścieżce, polegający na zrozumieniu rzeczywistości taką, jaka jest, w świetle nauk Buddy, zwłaszcza Czterech Szlachetnych Prawd i współzależnego powstawania (paṭicca-samuppāda). Obejmuje rozpoznanie iluzorycznej natury rzeczywistości.
Właściwe myślenie (sammā-saṅkappa)
Odnosi się do właściwych intencji i nastawienia umysłu. Charakteryzuje się myślami wolnymi od chciwości, nienawiści i krzywdzenia. Motywujące zasady właściwego myślenia to wyrzeczenie, życzliwość i nieszkodzenie.
Właściwe myślenie (sammā-saṅkappa)
Odnosi się do właściwych intencji i nastawienia umysłu. Charakteryzuje się myślami wolnymi od chciwości, nienawiści i krzywdzenia. Motywujące zasady właściwego myślenia to wyrzeczenie, życzliwość i nieszkodzenie.
Właściwa mowa (sammā-vācā)
Obejmuje unikanie mowy, która jest nieprawdziwa, oszczercza, szorstka lub próżna. Właściwa mowa wspiera oczyszczenie umysłu, przeciwdziałając niespokojowi i obsesji.
Właściwe działanie (sammā-kammanta)
Dotyczy etycznego postępowania, zgodnie z podstawowymi zasadami moralnymi, takimi jak powstrzymywanie się od zabijania, kradzieży i niewłaściwego współżycia seksualnego. Jest to praktyka nieszkodzenia.
Właściwe zarobkowanie (sammā-ājīva)
Oznacza prowadzenie życia w sposób etyczny, unikając zawodów przynoszących szkodę innym istotom lub podtrzymujących nieetyczne praktyki. W nowoczesnych czasach znalezienie właściwego zarobkowania może być trudne.
Właściwe wysiłek (sammā-vāyāma)
Polega na świadomym kierowaniu energii w celu rozwijania korzystnych cech umysłu i odrzucania niekorzystnych. Obejmuje wysiłek w powstrzymywaniu się od tego, co nieskuteczne, odrzucaniu tego, co nieskuteczne, rozwijaniu tego, co skuteczne i utrzymywaniu tego, co skuteczne.
Właściwa uważność/pomność (sammā-sati)
Sati dosłownie znaczy pamięć. Jest to zdolność umysłu do niezapominania tematu medytacji. Umysł w takim stanie cechuje się brakiem rozproszenia. Jest kluczowym elementem wyższej koncentracji (samādhi).
Właściwa koncentracja (sammā-samādhi)
Odnosi się do praktyk medytacyjnych prowadzących do głębokich stanów skupienia i wglądu. Poprzez właściwą koncentrację, imersję umysł staje się oczyszczony, spokojny i zdolny do wniknięcia w naturę rzeczywistości. Praktyki prowadzące do końca karmy znajdują się głównie w grupie koncentracji i uważności.